استفاده از مخازن سوخت از جنس پلی اتیلن در این سال های اخیر به طور چشمگیری رشد کرده است. این مخازن همچنین از قیمت ارزانی برخوردار هستند و به راحتی قابل ساخت هستند. همچنین، مقاومت و ماندگاری بسیار بالایی دارند و می توانند در اشکال و ظرفیت های مختلف تولید شوند. مخزن تک لایه پلی اتیلن یکی از انواع مخازن پلی اتیلن است که در مصارف خانگی، صنعتی و کارگاهی استفاده می شود. مخزن تک لایه برای استفاده های ساده و موقت طراحی شده است. همچنین، به عنوان یک مخزن ارزان قیمت و در عین حال کارآمد برای نگهداری سیالات معمولی مانند آب یا سیالات شیمیایی ویژه، مورد استفاده قرار می گیرد. کاربردهای مخزن تک لایه بسیار گسترده هستند و از مصارف ساده خانگی تا صنایع بهداشتی و نگهداری انواع سیالات می توان از آن استفاده کرد. در این مقاله به معرفی مخزن تک لایه و بررسی آن می پردازیم.
همانطور که در مقاله مخازن ذخیره سوخت جایگاه اعلام کردیم مخازن سوخت یکی از مهمترین موارد در جایگاه های سوخت هستند.
معرفی مخزن تک لایه
مخزن تک لایه، نوعی مخزنی است که از پلی اتیلن ساخته می شود و تنها شامل یک لایه پلی اتیلن است. پلی‌اتیلن یک نوع پلیمر مقاوم و با استحکام بالا است که در برابر بیشتر مواد شیمیایی و شرایط محیطی مقاومت نشان می دهد. ویژگی های پلی اتیلن شامل مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر تغییرات شیمیایی، مقاومت در برابر رشد میکروبی، عدم تاثیر بر خواص سیالات و شکل پذیری مناسب است. همچنین، پلی اتیلن مقاوم در برابر عوامل محیطی مانند نور خورشید، دما های مختلف، رطوبت و همچنین جریان آب و هوا است. با توجه به ویژگی های منحصر به فرد پلی اتیلن، مخزن تک لایه با استفاده از یک لایه پلی اتیلن ساخته می‌شود. این مخازن مناسب برای ذخیره سازی انواع سیالات در محیط های خانگی و صنعتی هستند. ضخامت بالای پلی اتیلن و استحکام آن، امکان نگهداری سیالات با امنیت بالا را فراهم می کند.
تفاوت مخزن تک لایه با مخزن چند لایه
علاوه بر مخزن تک لایه، نوع دیگری از مخازن پلی اتیلن وجود دارد که به آن مخازن چند لایه یا مخازن سه لایه می گوییم. این نوع مخازن نیز از پلی اتیلن به عنوان ماده اصلی ساخته می شوند، اما تفاوت آن با مخزن تک لایه در استفاده از لایه های جاذب نور خورشید است که در میان لایه های پلی اتیلن قرار می گیرند. مخازن تک لایه با استفاده از یک لایه ضخیم پلی‌اتیلن ساخته می شوند و دارای مقاومت فیزیکی بالایی هستند. اما این نوع مخازن نسبت به نور خورشید حساسیت دارند، به این معنی که تابش نور خورشید از طریق دیواره های آن ها عبور کرده و ممکن است منجر به فاسد شدن سیال ذخیره شده در آن ها شود. برای رفع این مشکل، مخازن چند لایه طراحی شده اند که در آن ها از لایه های جاذب نور خورشید استفاده می شود. مخازن سه لایه دارای دو لایه پلی اتیلن هستند و میان آن ها از یک لایه متریال جاذب نور خورشید استفاده می شود. این ویژگی باعث می شود که این مخازن مناسب برای ذخیره سیالاتی با خاصیت فاسد شدنی باشند. به طور خلاصه، مخازن چند لایه یا مخازن سه لایه از پلی اتیلن ساخته می شوند و با اضافه کردن لایه های جاذب نور خورشید، از آن ها در برابر تابش نور خورشید محافظت می شود، که این امر باعث افزایش ماندگاری سیالات ذخیره شده در آن ها می شود.
تشخیص مخزن تک لایه از مخزن چند لایه
مخزن تک لایه و چند لایه با ضخامت یکسان طراحی می شوند و جنس بدنه آن ها از پلی اتیلن است. در ظاهر، این دو نوع مخزن شباهت فیزیکی کاملی دارند. با این حال، مخزن تک لایه به دلیل عدم وجود لایه میانی و بافت همگن پلی اتیلن، جداره شفافی دارد. به همین دلیل، مخزن تک لایه را معمولا به نام “مخازن بی رنگ” می شناسند. هرچند، برخی از مخازن تک لایه ممکن است از بافت متراکم پلی‌اتیلن برخوردار باشند و در ظاهر شباهت کاملی به مخازن چند لایه داشته باشند. برای تشخیص مخازن تک لایه، می توانید از تکنیک تابش نور استفاده کنید. برای این کار، یک چراغ قوه را در یک جهت به سمت مخزن تابانده و مشاهده کنید که آیا نور در سمت دیگر یا داخل مخزن قابل رویت است یا خیر. اگر نور در سمت دیگر یا داخل مخزن قابل رویت باشد، به احتمال زیاد مخزن تک لایه است. در غیر این صورت، یک مخزن چند لایه در اختیار شما قرار دارد.
کاربرد مخزن تک لایه
مخزن تک لایه یا مخزن بی رنگ از جنس پلی اتیلن، که به صورت لایه ای ساده و بدون وجود لایه میانی طراحی شده اند، در برخی کاربرد ها مورد استفاده قرار می گیرند که در این بخش به مهمترین کاربردهای مخزن تک لایه اشاره می کنیم.
1. ذخیره سازی آب: مخزن تک لایه به عنوان مخزن ذخیره سازی آب در منازل، باغ ها، مزارع و سایر مکان ها استفاده می شود. طراحی شفاف آن ها امکان دیدن سطح آب داخل مخزن را فراهم می کند.
2. ذخیره سازی مواد شیمیایی: مخزن تک لایه در صنایع شیمیایی و صنایع دیگری که نیاز به ذخیره سازی مواد شیمیایی در حجم کمتر دارد، استفاده می شود. به دلیل شفافیت آن ها، می توان میزان و وضعیت مواد را به راحتی مشاهده کرد.
3. ذخیره سازی مواد بهداشتی: در صنایع دارویی و غذایی، نگهداری مواد بهداشتی مهم است. مخزن تک لایه با ویژگی‌های مناسب می تواند برای این منظور مورد استفاده قرار گیرد.
4. ذخیره سازی سوخت: مخزن تک لایه معمولا در صنایع نفت و گاز، پایانه های سوخت و سایر محل هایی که نیاز به ذخیره سازی سوخت دارند، استفاده می‌شود.
5. ذخیره سازی مواد غذایی: در صنایع غذایی نیز از مخزن تک لایه برای ذخیره سازی مواد غذایی مانند شیر، روغن، عسل و غیره استفاده می شود.
6. ذخیره سازی مواد خوراکی در حیوانات: در مزارع و مکان های دامپروری، مخزن تک لایه ممکن است برای ذخیره سازی مواد خوراکی مانند غلات، علوفه و سایر مواد استفاده شود.
7. کاربرد های صنعتی دیگر: مخزن تک لایه می تواند در صنایع مختلفی مانند صنایع آب شیرین کن، صنایع نساجی، صنایع نقشه برداری و غیره استفاده شود.
مخزن تک لایه به دلیل ساختار ساده و قیمت مناسب، در برخی موارد، جایگزین مناسبی برای مخازن چند لایه یا مخازن ساخته شده از مواد دیگر مانند فلزات می باشد.
استحکام مخزن تک لایه نسبت به مخزن چند لایه
مخازن چند لایه یا مخازن سه لایه اصلا برای قابلیت جذب نور خورشید طراحی نشده اند. این ساختار لایه ای برای افزایش مقاومت جداره پلی‌اتیلن نسبت به مخازن تک لایه استفاده می شود. در واقع، با استفاده از لایه های بیشتر در مخازن چند لایه، مقاومت فیزیکی و شیمیایی آن ها نسبت به مخازن تک لایه افزایش می یابد. از نظر فنی، تا زمانی که ضخامت لایه جداره مخزن یکسان باشد، هیچ تفاوتی در استحکام فیزیکی بین مخازن تک لایه و مخازن چند لایه پلی‌اتیلن وجود ندارد. تنها تفاوت بین آن ها در استفاده از لایه جاذب نور خورشید است که موجب می‌شود مخازن تک لایه مناسب تر برای استفاده در فضا های باز باشند. بنابراین، مخازن چند لایه یا مخازن سه لایه با استفاده از ساختار لایه ای، به منظور افزایش مقاومت و عمر مفید مخازن پلی اتیلن طراحی شده اند و قابلیت جذب نور خورشید تنها یکی از مزایای آن ها است.
انواع مخزن تک لایه
مخزن تک لایه براساس نوع پلیمر استفاده شده در طراحی جداره آن ها، دسته بندی می‌شود. همچنین، این مخازن بر اساس ظرفیت و شکل هندسی نیز دسته بندی می شوند. مخزن تک لایه با استفاده از قالب گیری پلی‌اتیلن مذاب ساخته می‌شود، به همین دلیل انعطاف پذیری بالایی برای ایجاد اشکال حجمی متنوع با ظرفیت های گوناگون دارد. این مخازن بر اساس نیاز مشتری، شرایط نصب، نوع دسترسی، روش تخلیه و بارگیری در انواع زیر طراحی می شوند.
1. مخزن عمودی (ایستاده)
2. مخزن افقی (خوابیده)
3. مخزن بیضی
4. مخزن قیفی
5. مخزن زیرپله ای
6. مخزن مکعبی
7. مخزن اسلیم تانک
8. مخزن نیسانی
9. مخزن سم پاشی
نوع پلیمر، ضخامت جداره و نوع نصب شیرهای تخلیه و بارگیری بسته به نوع سیال و روش استفاده، تعیین کننده هایی برای انتخاب مشخصات مخازن هستند.
روش های تخلیه و بارگیری مخزن تک لایه
مخزن تک لایه دارای روش های مختلف برای تخلیه و بارگیری سیالات هستند. این روش ها بسته به نوع مخزن، نوع سیال و نیازهای مشتری تعیین می شوند. در زیر، به برخی از روش های رایج برای تخلیه و بارگیری مخزن تک لایه اشاره شده است.
1. شیر های بالا: در برخی مخازن، شیرهای تخلیه و بارگیری در بالای مخزن قرار می گیرند. این شیرها به وسیله لوله ها و اتصالات به سیستم ارتباط برقرار می کنند. با باز کردن شیرها، سیال به داخل مخزن و یا از مخزن خارج می شود.
2. شیر های پایین: در برخی مخازن، شیرهای تخلیه و بارگیری در پایین مخزن قرار می گیرند. این شیرها نیز به وسیله لوله ها و اتصالات به سیستم متصل می شوند. با باز کردن شیرها، سیال به داخل مخزن و یا از مخزن خارج می شود.
3. شیر های جانبی: در برخی مخازن، شیرهای تخلیه و بارگیری در جنبه های جانبی مخزن قرار می گیرند. این شیرها معمولا در ارتفاع های مختلف جانبی مخزن نصب می شوند که برای تخلیه و بارگیری بهتر توزیع سیال در مخزن کمک می کند.
4. شیرهای پمپاژ: در برخی موارد، برای تخلیه و بارگیری سیالات از مخزن تک لایه از شیرهای پمپاژ استفاده می شود. این شیرها به وسیله پمپ ها قدرت داده می شوند و سیال را تخلیه یا بارگیری می کنند.
5. سیستم های خاص تخلیه: برخی از مخزن تک لایه، برای تخلیه سیالات خاص از سیستم های خاصی استفاده می کنند. به عنوان مثال، در مخازن سم‌پ اشی، سیستم های خاصی برای تخلیه و انتقال سموم استفاده می شود.
توجه داشته باشید که روش های تخلیه و بارگیری مخزن تک لایه بسته به نوع مخزن و نوع سیال ممکن است متفاوت باشد.
کلام آخر
مخزن تک لایه ساختاری ساده دارد که از یک لایه پلیمری تشکیل شده است. طراحی و ساخت این مخازن براساس نیازهای مشتری و شرایط نصب صورت می گیرد. انواع مخازن تک لایه شامل مخازن عمودی (ایستاده)، مخازن افقی (خوابیده)، مخازن بیضی، مخازن مکعبی، مخازن زیرپله ای، مخازن قیفی، مخازن اسلیم تانک (آسان رو)، مخازن نیسانی و مخازن سم‌پ اشی هستند. مخزن تک لایه با استفاده از قالب گیری پلی‌اتیلن مذاب ساخته می شود که این ویژگی به آن ها انعطاف بالا و قابلیت شکل‌گیری حجمی متنوع با ظرفیت های مختلف را می دهد. انتخاب نوع پلیمر، ضخامت جداره و نوع نصب شیرهای تخلیه و بارگیری بسته به نوع سیال و روش استفاده از مخزن تعیین می شود. برای تخلیه و بارگیری سیالات، مخزن تک لایه می تواند از شیرهای بالا، شیرهای پایین، شیرهای جانبی، شیرهای پمپاژ و سیستم های خاص استفاده کند.
در هر صورت، راهنمایی‌ها و دستورالعمل های تولید کننده باید دقیقا رعایت شود تا عملیات تخلیه و بارگیری به درستی انجام شود و هیچ مشکلی برای مخزن و سیال ایجاد نشود.
