آموزش تکنیک های جلوگیری از خوردگی اتصالات صنعتی
اتصالات صنعتی یا لوله و اتصالات ، شامل انواع لوله ها، شیرآلات، فلنج ها، پیچ و مهره ها و اتصالات جوشی، در تمامی صنایع، کارخانه ها و حتی مناطق مسکونی استفاده می شوند و نقش بسیار مهمی در عملکرد سیستم های صنعتی دارند. به منظور حفظ عمر مفید و عملکرد بهینه این اتصالات، جلوگیری از خوردگی و آسیب دیدن آن ها بسیار اهمیت دارد.
نگهداری و جلوگیری از خوردگی و آسیب دیدن اتصالات صنعتی، علاوه بر هزینه های زیادی که دارد، از تحمیل هزینه های بسیار بالا تر برای تعمیرات در آینده جلوگیری می کند. همچنین، این اقدامات از آسیب رسیدن به جان و سلامت افراد و وقوع خسارت به منابعی که از طریق سیستم های اتصال جا به جا می‌شوند، جلوگیری می کند.
اتصالات صنعتی در صنایع پتروشیمی، نفت و گاز، حفاری و سایر صنایع حساس بسیار کاربردی هستند و نقش حیاتی در عملکرد این صنایع ایفا می کنند. خوردگی اتصالات صنعتی در این صنایع و نشت مواد به بیرون، به خصوص در بخش حفاری، می‌تواند خسارت های جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. همچنین، خوردگی اتصالات صنعتی بر کیفیت موادی که توسط آن ها جا به جا می‌شوند نیز تأثیرگذار است.
در این مقاله با پترو صنعت دژکاوه همراه باشید تا به بررسی راهکارهای جلوگیری از خوردگی در اتصالات صنعتی خواهیم پرداخت.
اهمیت جلوگیری از خوردگی اتصالات صنعتی
جلوگیری از خوردگی اتصالات صنعتی به دلایل بسیاری اهمیت دارد که در زیر به توضیح این دلایل می‌پردازیم:
- حفظ عمر مفید تجهیزات: خوردگی می‌تواند باعث ضعیف شدن و فرسایش مواد اتصالات صنعتی شود. این مشکل باعث کاهش عمر مفید تجهیزات و افزایش نرخ خرابی ها می شود. با جلوگیری از خوردگی، عمر مفید اتصالات و تجهیزات افزایش می یابد.
- کاهش هزینه های تعمیرات و نگهداری: تعمیرات و تعویض اتصالات به دلیل خوردگی، هزینه بر و زمان بر است. با اقدامات جلوگیری از خوردگی، هزینه های تعمیرات و نگهداری کاهش می یابد و باعث بهبود کارایی سیستم صنعتی می شود.
- حفاظت از محیط زیست: اتصالات صنعتی در برخی صنایع مانند نفت، گاز و شیمیایی، مواد خطرناک را جابجا می کنند. خوردگی می تواند منجر به نشت مواد خطرناک شود و علاوه بر خسارات اقتصادی، محیط زیست و سلامت انسا ن ها را نیز تهدید می کند.
- بهبود کیفیت محصولات: اتصالات صنعتی ممکن است در تولید محصولات نهایی مورد استفاده قرار گیرند. خوردگی و فرسایش این اتصالات می‌تواند به کیفیت محصول نهایی آسیب برساند و موجب کاهش اعتماد مشتریان به محصولات شرکت شود.
- پیشگیری از حوادث: خوردگی می‌تواند باعث تخریب و ضعیف شدن اتصالات صنعتی شود و در نتیجه باعث حوادث ناگهانی مانند نشتی، انفجار و… شود. جلوگیری از خوردگی باعث کاهش احتمال وقوع این نوع حوادث می‌شود.
- حفظ تجهیزات و فرآیند های تولیدی: اتصالات صنعتی بخشی از تجهیزات و فرآیند های تولیدی هستند که برای عملکرد صحیح سیستم ها ضروری هستند. حفظ و بهبود عملکرد این تجهیزات از طریق جلوگیری از خوردگی، تاثیر مثبتی بر کارایی کلی فرآیند ها خواهد داشت.
به طور کلی، جلوگیری از خوردگی اتصالات صنعتی از اهمیت بسیاری برخوردار است که تاثیر مستقیم بر عمر مفید تجهیزات، کارایی سیستم ها، سلامت افراد و حفاظت از محیط زیست دارد.
عواملی که باعث خوردگی اتصالات صنعتی می شوند
خوردگی اتصالات صنعتی به دلیل تعامل با عوامل خارجی و شرایط محیطی ایجاد می‌شود. عوامل متعددی می‌توانند باعث خوردگی اتصالات صنعتی شوند که در زیر به برخی از این عوامل اشاره کرده ایم
- ترکیبات شیمیایی محیط: وجود ترکیبات شیمیایی خاص در محیط اطراف می تواند باعث تحریک و واکنش مواد با سطح اتصالات شود. این واکنش ها می توانند به خوردگی و فرسایش اتصالات منجر شوند.
- رطوبت و رسوبات: وجود رطوبت، آب و رسوبات باعث ایجاد واکنش های الکتروشیمیایی بین مواد اتصالات و اطراف آن ها می شود که در نتیجه به خوردگی منجر می شود.
- فشار و دما: شرایط فشار و دما می توانند تاثیر زیادی بر واکنش های شیمیایی داشته باشند. فشار و دمای بالا یا پایین می توانند سرعت و شدت خوردگی را افزایش یا کاهش دهند.
- مواد آلی و غذا ها: مواد آلی مانند روغن ها، چربی ها، اسید ها و غذا ها می توانند تعاملات شیمیایی با مواد سطح اتصالات ایجاد کنند و به خوردگی منجر شوند.
- ترکیب مواد اتصالات: اگر مواد اتصالات ترکیباتی دارای اختلاف شیمیایی با محیط داشته باشند، واکنش های الکتروشیمیایی و خوردگی می توانند رخ دهند.
- ترکیبات شیمیایی در مواد تولیدی: موادی که در فرآیند تولید تجهیزات یا اتصالات استفاده می شوند، ممکن است ترکیبات شیمیایی خاصی داشته باشند که به خوردگی منجر شوند.
- واکنش‌های الکتروشیمیایی: اتصالات مختلف مانند فلنج‌ها و شیرآلات با تغییرات الکتریکی و ولتاژهای مختلف در معرض واکنش های الکتروشیمیایی قرار می گیرند که ممکن است به خوردگی منجر شوند.
- تابش طولانی مدت نور خورشید: تابش مستقیم و دائمی نور خورشید بدنه فلزی اتصالات صنعتی را داغ کرده و روند خوردگی فلزات را سریع تر می کند.
در نتیجه، ترکیبی از عوامل شیمیایی، فیزیکی و محیطی می توانند باعث خوردگی اتصالات صنعتی شوند.
انواع خوردگی در اتصالات صنعتی
خوردگی و واکنش های شیمیایی در تجهیزات به شکل های متنوعی رخ می‌دهند که بسیار خطرناک است و دچار اختلال در تاسیسات صنعتی می شود. در ادامه به انواع خوردگی می پردازیم.
- خوردگی شکافی: عملکرد این نوع خوردگی بسیار شبیه به خوردگی حفره ای است و اغلب در سیستم هایی رخ می دهد که سیال درون لوله ها راکد است.
- خوردگی حفره ای: در این نوع خوردگی، قسمتی از لوله یا سایر قطعات، خوردگی حفره ای شکل به وجود آورده. با گذر زمان، این حفره عمیق تر می‌شود تا در نهایت فلز آن منطقه کاملا از بین رفته و یک سوراخ به بیرون ایجاد می شود.
- خوردگی یکنواخت: در این نوع خوردگی، سطح داخلی تجهیزات به طور یکنواخت با گذر زمان تخریب می شود. اهمیت و خطر خوردگی یکنواخت نسبت به سایر انواع خوردگی کمتر است، اما همچنان می تواند تجهیزات را تخریب کرده و کیفیت فرایند های صنعتی را تحت تاثیر قرار دهد.
- خوردگی فرسایشی: حرکت سیالات تحت فشار داخل لوله ها خساراتی شبیه به ساییدگی در سطح داخلی تجهیزات ایجاد می کند.
- خوردگی حبابی: خوردگی حبابی به دلیل کاهش فشار در سیال درون سیستم به وجود می‌آید. وقتی که فشار کم می شود، سیال درون سیستم به بخار تبخیر می شود و وقتی فشار دوباره افزایش یابد، حباب هایی که به دلیل تبخیر به وجود آمده اند، از بین می روند و شکل آن ها تغییر می کنند.
- خوردگی سایشی: مواد جامد و ذرات معلق در سیالات جاری، باعث ایجاد این نوع خوردگی می‌شوند. کاهش سرعت جریان می تواند سرعت خوردگی سایشی را کاهش دهد.
روش های جلوگیری از خوردگی اتصالات صنعتی
جلوگیری از خوردگی اتصالات صنعتی اهمیت بسیاری دارد تا تجهیزات به طور دائمی عملکرد خوبی داشته باشند و از خسارات جانی، مالی و محیطی جلوگیری شود. در ادامه، به برخی از روش‌های جلوگیری از خوردگی در اتصالات صنعتی اشاره کرده ایم
- پوشش دهی محافظتی: اعمال پوشش های محافظتی مانند رنگ های ضد خوردگی، پوشش های پلیمری، پوشش های فلزی مانند روی، نیکل و آلومینیوم به سطح اتصالات، می تواند از تماس مستقیم مواد با عوامل محیطی و خوردگی جلوگیری کند.
- استفاده از مواد مقاوم به خوردگی: در طراحی و تولید اتصالات، از موادی استفاده کنید که به طور طبیعی مقاومت بیشتری به خوردگی دارند. به عنوان مثال، استفاده از فلزات مقاوم به خوردگی مانند استیل ضد زنگ در جا هایی که در معرض رطوبت و مواد شیمیایی قرار دارند، می تواند مفید باشد.
- کنترل شرایط محیطی: تنظیم شرایط محیطی مانند رطوبت، دما و ترکیب شیمیایی مواد محیطی می تواند از خوردگی جلوگیری کند. به طور مثال، در محیط های خشک با استفاده از تجهیزات تنظیم کننده رطوبت، می‌توان از خوردگی محفاظت کرد.
- مراقبت از تجهیزات و سیالات: تمیز نگه داشتن تجهیزات و سیالات، جلوی تجمع رسوبات و ذرات جامد را می گیرد که ممکن است باعث خوردگی سایشی شوند. نظافت مواد تجهیزات و خطوط لوله بسیار مهم است.
- استفاده از شیرآلات و فیلترهای محافظتی: نصب شیرآلات باز و بسته و فیلترهای محافظتی در مسیر سیالات، می تواند از ورود ذرات جامد به تجهیزات جلوگیری کند و خوردگی سایشی را کاهش دهد.
- استفاده از سیستم‌های حفاظتی الکتروشیمیایی: سیستم‌های کاتدی و آندی در تجهیزات صنعتی می توانند با تنظیم الکتریکی سطح اتصالات، از تجمع الکتروشیمیایی و خوردگی جلوگیری کنند.
- کنترل فشار و دما: تنظیم فشار و دمای سیالات به طور مناسب می تواند تاثیر مستقیم بر تعامل مواد با سطح اتصالات داشته باشد و از خوردگی جلوگیری کند.
- سمباده کشیدن: همانطور که می دانید، یکی از عواملی که می تواند به خوردگی اتصالات صنعتی منجر شود، ناهمواری و عدم یکدستی سطوح است. بنابراین، برای جلوگیری از خوردگی، بهتر است ابتدا سطوح را یکدست و صاف کنیم و سپس از مواد ضد زنگ استفاده کنیم.
کلام آخر
خوردگی اتصالات صنعتی یک مشکل بسیار جدی است که می تواند در طولانی مدت به مشکلات جدی در تاسیسات صنعتی منجر شود. با در نظر گرفتن اهمیت این مسئله، می توانیم اقداماتی را انجام دهیم تا خوردگی را به تاخیر بیندازیم و از اتصالات صنعتی بهره وری بیشتری ببریم. به منظور انجام این کار، می توانیم از روش ها و موادی استفاده کنیم که به محافظت از اتصالات کمک کنند، که در این مقاله به آن اشاره کردیم.
